Herengracht 196 d 1016 BS Amsterdam
De Blauwe Huizen De woonhuizen Herengracht 196 en 198 werden omstreeks 1616 onder één dak gebouwd voor de uit Antwerpen afkomstige koopman Hans Rombouts. Het complex kreeg een uiterst merkwaardige zesassige, tot en met de zolderverdieping opgaande en van twee halstoppen voorziene hardstenen gevel, die vooruitliep op enige ontwerpen van Vingsboons en slechts door zijn Hendrick-de-Keyserachtige geknikte ontlastingsbogen een kind van zijn tijd was. Opmerkelijk was dat nr. 196 groter was dan nr. 198. Het opvallende complex kreeg de naam ?t Blaeuwe Huys, Het Blaauwhuis of De Blauwe Huizen. Later heette het grootste pand Het Blaauwhuis, terwijl nr. 198 voorkomt onder de naam ?t Kleine Blauwhuis. Het complex werd in 1624 door de eigenaar ondergebracht in het door hem gestichte Romboutsfonds om uit de opbrengst ervan arme bloedverwanten te ondersteunen. Na zijn dood werden de huizen beheerd door de administrateuren van het fonds, die het pand verhuurden of zelf huurden. Bij decreet van de koning van Holland d.d. 24 maart 1808 werden de administrateuren van het Romboutsfonds gemachtigd om 196 en 198 te verkopen. In augustus 1808 werd het complex geveild en voor f 30.900 verkocht aan het ?Ministerie van Financiën als gechargeerd met de superintendenten over de gebouwen van het koninkrijk Holland in de hoofdstad? dat er zijn kantoren vestigde. Later nam het bureel van de directie der Registratie en Domeinen zijn intrek in het pand. In 1875 werden de panden door de toenmalige eigenaar De Kas-Vereeniging, ingrijpend verbouwd en uitgebreid. In 1895 werd nr. 200 aangekocht, in 1907 werd nr. 202 bij het complex getrokken. Het gehele complex kwam in 1915 in handen van de Gemeente, die er in 1916 de kantoren van de Gemeentebelastingen in vestigde. In 1965 verhuisden de diensten van de gemeentebelastingen naar het Girokantoor aan het Singel en werd het gehele complex 196 ? 202 verkocht aan de NV Blauw-Fonds II Trust. In 1966 werden de nummers 196/202 door de nieuwe eigenaars inwendig verbouwd en vervolgens voor een grote som geld aan de Gemeente verhuurd die er in 1968 het Laboratorium voor medische fysica vestigde onder de directie van prof. dr. L.H. van der Twee. De gevel van het complex is door de herhaalde verbouwingen van zijn toppen beroofd. Alleen op de eerste verdieping is de oorspronkelijke vorm behouden gebleven.